In de sectie ‘Vrede leren’ staan korte introducties van een aantal onderwerpen. Zo kun je iets leren over conflicten oplossen en over bekende vredesactivisten. Op school leren we veel over oorlog, maar helaas weinig over vrede. Daarom willen we vooral leerlingen op de middelbare school, maar ook studenten op HBO’s en universiteiten stimuleren om eens een ander geluid te laten horen en je te verdiepen in hoe je vrede kunt bouwen.

Je zou kunnen zeggen dat vrede is opgebouwd uit drie niveaus: innerlijke vrede, interpersoonlijke vrede en een cultuur van vrede. Deze drie dingen hebben allemaal invloed op elkaar. Wanneer er oorlog is in de omgeving waar je woont, zul je veel stress ervaren en geen innerlijke vrede kunnen vinden. En dan wordt het ook lastiger om aardig te zijn naar anderen en geen ruzie te maken. Of omgekeerd: wanneer iemand gemeen is naar jou, dan moet je ook weer extra moeite doen om je vreedzaam te voelen.
Ook in een vredig land als Nederland, kun je niet verwachten dat als iemand innerlijke vrede ervaart als diegene niet de tijd niet neemt om nu en dan vrede te voelen in zich zelf. Vooral aangezien men vaak gehaast is, er veel afleiding is en veel tijd alleen achter een schermpje doorbrengt. En als je niet nadenkt over hoe je met anderen omgaat, zul je je ook niet kunnen inzetten om de samenleving een stukje vreedzamer te maken.

Maar wacht even… wat is nu precies vrede? Tja, dat is net zo’n groot woord als liefde of vrijheid. Je zou kunnen zeggen dat innerlijke vrede een vorm is van rust en tevredenheid. Met interpersoonlijke vrede gaat het er ook om dat je op een rustige en constructieve manier om kunt gaan met conflicten en dat je enkele mensen hebt die je dierbaar zijn. Vrede in de samenleving is echter nóg complexer, omdat de samenleving dat ook is en het daarbij om miljoenen mensen gaat. Het is daarom te simpel om te zeggen dat vrede de afwezigheid is van oorlog of gewapende strijd. Johan Galtung, de grondlegger van vredesstudies, noemde dit ‘negatieve vrede’. De aanwezigheid van een aantal opvattingen en houdingen die vrede bevorderen noemde hij ‘positieve vrede‘. Dit hebben anderen later specifieker gemaakt, zo heeft het instituut voor economie en vrede (The Institute for Economics and Peace) een vredesindex opgesteld met 8 ‘steunpilaren’, terwijl leden van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (VN) weer net acht andere thema’s kozen voor het concept ‘cultuur van vrede’ of ‘vredescultuur‘ (culture of peace in het Engels). Zoals je zou verwachten, heeft het instituut voor economie en vrede wat meer de nadruk gelegd op de relatie tussen economie en vrede, terwijl de VN wat meer de nadruk legt op sociale thema’s zoals gender gelijkheid. Alle acht de domeinen lichten we kort toe op onze website.