Een onderwater beeldenpark tegen illegale visserij

De Italiaanse visser Paolo Fanciulli vist al meer dan 40 jaar in de Maremma-kust bij Toscane. Eind jaren tachtig begon Paolo de onmiskenbare tekenen van illegale trawlvisserij op te merken.

De zeebodem werd onvruchtbaar en de visvoorraden raakten snel uitgeput. De trawlers gebruiken verzwaarde netten die ze over de zeebodem slepen die daarbij planten en zeedieren wegrukken. Ze krijgen een flinke vangst, maar vernielen de zeebodem. Zo wordt ook de Posidonia, ook bekend als Neptunusgras, weg gehaald en dat cruciaal voor het zeeleven: Dieren als kreeften en zeebrasem leggen er hun eieren in.

Omdat zijn levensonderhoud op het spel stond, voelde Paolo Fanciulli zich genoodzaakt actie te ondernemen.En zo ontstond in 2013 het onderwater beeldenpark ‘Huis van de Vissen’.

“Ze verwoestten de zee en mijn manier van leven,” vertelt Fanciulli aan Euronews. “Als de zee sterft, sterft de visser ook. Je kunt niet alleen nemen, je moet ook geven.”

De praktijken van Fanciulli en de andere plaatselijke vissers zijn noodzakelijkerwijs duurzaam – als zij het ecosysteem beschadigen verliezen zij hun bron van inkomsten.

Fanciulli begon eind jaren ’80 te protesteren tegen de bodemtrawlers in de buurt van zijn woonplaats Talamone. Het maakte hem tot een soort lokale held, maar het leverde hem ook vijanden op en hij kwam op een zwarte lijst te staan van de door de maffia gecontroleerde vismarkten.

Ilaria de Bernardis, een journaliste die een boek over Fanciulli heeft geschreven, zegt: “Deze periode lijkt wel een spionageverhaal, hij riskeerde zijn leven tegen de illegale trawlers.” In die beginperiode was hij een eenzame visser tegen een veel machtiger vijand, legt de Bernardis uit.

In 2006 besloot Fanciulli echter samen te werken met de plaatselijke autoriteiten om betonnen blokken in zee te plaatsen. Deze functioneren als een afschrikmiddel voor illegale trawlvisserij omdat ze de netten verstrikken. Als de trawlers de netten niet loslaten, kunnen hun boten zinken.

De blokken waren te verspreid om de netten van de vissers te vangen, maar ze brachten Fanciulli op een idee: “Ik besloot in plaats daarvan kunst te gebruiken om ze tegen te houden.” Zoals de Bernardis zegt: “Hij wilde schoonheid verdedigen met schoonheid.”

Onderwater beeld van Casa dei Pesci


Fanciulli nam contact op met Franco Barattini, directeur van de steengroeve waar Michelangelo zijn marmer vandaan haalde. Barattini schonk 100 blokken marmer. Bijna de helft van die blokken zijn nu uitgehakt tot beelden en neergelaten op de zeebodem.

In totaal rusten er nu 39 beelden op de zeebodem en aan 12 andere wordt gewerkt. Gezonken beelden zijn inmiddels op verschillende kustlocaties gebruikt door milieuactivisten of autoriteiten die een slinkende zeepopulatie nieuw leven proberen in te blazen. Maar de non-profit vereniging Casa dei Pesci, of Huis van de Vissen, was het gepassioneerde project van één visser, vastbesloten om een kustlijn te beschermen tegen verwoestende illegale visserij.

Bron: Euro News, 21-03-2022